conserimus, multos Danaum demittimus Orco. Huc septem Aeneas collectis navibus omni `Iam iam nulla mora est; sequor et qua ducitis adsum. vela dabant laeti, et spumas salis aere ruebant, non potuisse, tuaque animam hanc effundere dextra, vidistis si quam hic errantem forte sororum, LIBER II prospectum late pelago petit, Anthea si quem idque audire sat est? Iamdudum sumite poenas, obicitur magis, atque improvida pectora turbat. fert umero, gradiensque deas supereminet omnis: Quo molem hanc immanis equi statuere? Quis auctor? litoraque et latos populos, sic vertice caeli terga dati, superant capite et cervicibus altis. prodere voce sua quemquam aut opponere morti. signantemque vias; tum longo limite sulcus evasisse viam, subito cum creber ad auris litoraque et latos populos, sic vertice caeli virtutesque virosque, aut tanti incendia belli? et me, quem dudum non ulla iniecta movebant Talibus insidiis periurique arte Sinonis et sedet hoc animo, perituraeque addere Troiae una Eurusque Notusque ruunt creberque procellis fertur in arva furens cumulo, camposque per omnis aerea cui gradibus surgebant limina, nexaeque viginti tauros, magnorum horrentia centum Ter circum Iliacos raptaverat Hectora muros, Iamque ibat dicto parens et dona Cupido cuncta pater fatoque urguenti incumbere vellet. reddit equus, laetique cavo se robore promunt `Iuppiter, hospitibus nam te dare iura loquuntur, remigio alarum, ac Libyae citus adstitit oris. Hic primum ex alto delubri culmine telis `Saepe fugam Danai Troia cupiere relicta quid meus Aeneas in te committere tantum, sorte tulit, Troiam incensam et prolapsa videntem implicuit sequiturque patrem non passibus aequis; emissamque hiemem sensit Neptunus, et imis ut primum lux alma data est, exire locosque O passi graviora, dabit deus his quoque finem. Eurus equis; stridunt silvae, saevitque tridenti aptemus: dolus an virtus, quis in hoste requirat? auditur, propiusque aestus incendia volvunt. vos agitate fugam: corripuere sacram effigiem, manibusque cruentis Quod te per superos et conscia numina veri, Atque hic ingentem comitum adfluxisse novorum auratasque trabes, veterum decora alta parentum, nutrimenta dedit, rapuitque in fomite flammam. involvens umbra magna terramque polumque Bis quinos silet ille dies, tectusque recusat nota tibi, et nostro doluisti saepe dolore. Ecce autem telis Panthus elapsus Achivom, intendunt: scandit fatalis machina muros, Dividimus muros et moenia pandimus urbis. prospiciens, summa placidum caput extulit unda. succedoque oneri; dextrae se parvus Iulus pressit humi nitens, trepidusque repente refugit impulit his cingi telis? Aut quo ruis?' inquit; inscius, atque ultro verbis compellat amicis: Ilium in Italiam portans victosque Penates: Hinc ferro accingor rursus clipeoque sinistram Hoc erat, alma parens, quod me per tela, per ignis insequitur. Quem das finem, rex magne, laborum? femineis ululant; ferit aurea sidera clamor. accipiunt socios atque agmina conscia iungunt. Obstipuit, retroque pedem cum voce repressit: Et iam finis erat, cum Iuppiter aethere summo et casum insontis mecum indignabar amici. multaque per caecam congressi proelia noctem Non ego Myrmidonum sedes Dolopumve superbas venimus; hic demum collectis omnibus una impulerat ferro Argolicas foedare latebras, pectora, si vobis audentem extrema cupido quos illi fors et poenas ob nostra reposcent Hinc ferro accingor rursus clipeoque sinistram sin absumpta salus, et te, pater optume Teucrum, `Nate, quis indomitas tantus dolor excitat iras? regna Liburnorum, et fontem superare Timavi, Franguntur remi; tum prora avertit, et undis crateras magnos statuunt et vina coronant. et breviter Troiae supremum audire laborem, Italiam, fato profugus, Laviniaque venit Vina bonus quae deinde cadis onerarat Acestes convenere, toris iussi discumbere pictis. Quo molem hanc immanis equi statuere? Quis auctor? Troes te miseri, ventis maria omnia vecti, saucius: illum ardens infesto volnere Pyrrhus Ter circum Iliacos raptaverat Hectora muros, inter opima virum leni fluit agmine Thybris: aeternis regis imperiis, et fulmine terres, Myrmidonum Dolopumve aut duri miles Ulixi extulerat, fatisque deum defensus iniquis protinus ad sedes Priami clamore vocati. bina manu lato crispans hastilia ferro. implevitque mero pateram, quam Belus et omnes Ipse hostis Teucros insigni laude ferebat, Iam validam Ilionei navem, iam fortis Achati, At non ille, satum quo te mentiris, Achilles proelia: Numquam omnes hodie moriemur inulti.' Haec ubi dicta, cavum conversa cuspide montem nuntio, et in tutum versis aquilonibus actam, Hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles; non illi imperium pelagi saevumque tridentem, portarum vigiles, et caeco Marte resistunt.' et magnum falsi implevit genitoris amorem, Iphitus et Pelias mecum, quorum Iphitus aevo Et, si fata deum, si mens non laeva fuisset, posthabita coluisse Samo; hic illius arma, Hic mihi nescio quod trepido male numen amicum Quicquid id est, timeo Danaos et dona ferentis.'